Różnorodność traw ozdobnych sprawia, że stają się one nieodzownym elementem niemal każdego ogrodu. Niektóre z nich są wysokie i strzeliste, inne tworzą kłębiaste czupryny albo strzępiaste rozłogi. Pierwsze trawy pojawiły się w ogrodach już w średniowieczu, natomiast bylinom towarzyszą od niema stu lat. Mogą stanowić samodzielny element dekoracyjny, ale świetnie wyglądają również jako część większej kompozycji. Trawy nie wymagają szczególnych wymagań, są również niekłopotliwe jeśli chodzi o pielęgnację.
Wybierając trawy do naszych ogrodów musimy wiedzieć czy mają one być jedynie towarzystwem do innych roślin czy też stanowić odrębny element. Wówczas zwracamy uwagę na wielkość do jakiej dorasta oraz pokrój. Poniżej przedstawiamy Państwu trzy najpopularniejsze gatunki traw oraz ich liczne odmiany. Mnogość traw i ich odmian sprawia, że każdy znajdzie coś odpowiedniego dla siebie!
Miskanty (Miscanthus)
Rodzaj ten obejmuje 20 gatunków, jednak największą popularnością cieszą się : miskant chiński (Miscanthus sinensis), miskant olbrzymi – (Miscanthus x giganteus), miskant cukrowy- (Miscanthus sacchariflorus), miskant czyśćcowaty – (Miscanthus oligostachyus).
Miskanty pochodzą z rejonów Dalekiego Wschodu, gdzie rosną w stanie dzikim. Najbardziej znany i lubiany gatunek, który uprawiamy w naszych ogrodach to miskant chiński. Jest bardzo dekoracyjny, dorasta do 2-3 metrów. W obrębie gatunku można spotkać odmiany o bardzo różnym pokroju i okresie kwitnienia. Miskanty lubią stanowiska słoneczne oraz żyzne i wilgotne.
Odmiany miskantów chińskich:
– ‘Gracillimus’ – o zielonych, wąskich liściach, lekko przewieszających się;
– ‘Graziella’ – o szerokich, zielonych liściach. Kwitnie najwcześniej ze wszystkich odmian;
– ‘Grosse Fontäne’- dorasta do 1,5 m, ma zielone, wąskie liście luźno zwisające i tworzące kępy;
– ‘Purpurascens’ – dorasta do 1,5 m, ma zielone liście, które jesienią wybarwiają się na rudy kolor;
– ‘Silberfeder’ – dorasta do 1,5 m, ma wąskie, zielone liście z białym nerwem głównym. Kwitnie obficie w puszyste, srebrzyste wiechy;
– ‘Variegatus’ – z wąskimi paskami wzdłuż liści, czasami wymaga podpór;
– ‘Zebrinus’ – z zielonymi liśćmi w poprzeczne, żółte paski.
Miskant olbrzymi – dorasta do 2-4 m wysokości, ma szerokie liście i fontannowy pokrój. Zarówno pokrój jak i wielkość sprawiają, że wyglądają oryginalnie i egzotycznie, najlepiej prezentuje się jako soliter lub tło dla innych, barwnych roślin.
Miskant cukrowy – dorasta do wysokości ok. 1,5m. i ze srebrzystymi, puchatymi kwiatostanami. Rozrasta się na boki przy pomocy podziemnych rozłogów, zajmując sporą przestrzeń. Liście tego gatunku posiadają dość widoczne, brązowe żebrowanie, a jesienią przebarwiają się na kolor żółtobrązowy.
Miskant czyśćcowaty – rzadziej spotykany w ogrodach. Jest rośliną wysoką, dorastającą nawet do 120 cm. Preferuje stanowiska słoneczne. Bez wątpienia nadaje się do uprawy pojemnikowej. Może stanowić doskonałe uzupełnienie kompozycji balkonowych oraz tarasowych. Kwitnie od lipca do września, kwiaty o barwie białej.
Turzyce (Carex)
Są to byliny zimozielone i częściowo zimozielone z rodziny Cyperaceae o ozdobnym ulistnieniu . Ich źdźbła tworzą zwarte kępy. Liście są równe i wąskie lub lancetowate, zielone. Niektóre dorastają do wysokości 1 m. Lubią gleby wilgotne, a stanowiska zależą od odmiany. Turzyce są mało wymagające i łatwe w uprawie.
Istnieje 1757 gatunków turzyc, rosną głównie w strefie umiarkowanej. W Polsce można spotkać ok. 100 gatunków, a typowym gatunkiem jest turzyca owłosiona (Carex hirta).
Niektóre gatunki występujące na terenie Polski
- turzyca biała (Carex alba)
- turzyca blada (Carex palescens)
- turzyca bladozielona (Carex pallens (Fristedt) Harmaja)
- turzyca ciborowata (Carex bohemica, syn. C. cyperoides L.)
- turzyca ciemnokłosa, t. zwisła (Carex melanostychya Bieb. ex Willd., syn. C. nutansHost)
- turzyca cienista (Carex umbrosa Host)
- turzyca czarna (Carex parviflora Host, syn. nigra Bellardi)
- turzyca darniowa (Carex caespitosa)
- turzyca Davalla (Carex davalliana)
- turzyca delikatna (Carex supina)
- turzyca drobna (Carex demissa Hornem,, syn. tumidicarpa Andersson)
- turzyca drżączkowata (Carex brizoides)
- turzyca Hosta (Carex hostiana, syn. C. hornschuchiana Hoppe)
- turzyca kulista (Carex globularis)
- turzyca krótkokłosa (Carex brachystachys Schrank & Moll)
- turzyca łuszczkowata (Carex lepidocarpa)
- turzyca najeżona (Carex pairaeW. Schultz., syn. C. pairaei F. W. Schultz)
- turzyca niska (Carex humilis)
- turzyca nitkowata (Carex lasiocarpa)
- turzyca pagórkowa (Carex montana)
- turzyca patagońska (Carex magellanica)
- turzyca palczasta (Carex digitata)
- turzyca pospolita (Carex nigra Reichard, syn. fusca Bellardi & All.)
- turzyca poznańska (Carex repens Bellardi, syn. posnanensis Sprib.)
- turzyca ptasie-łapki (Carex ornithopoda)
- turzyca punktowana (Carex punctata Gaudin)
- turzyca Reichenbacha (Carex pseudo-brizoides Clavaud, syn. reichenbachii Kük.)
- turzyca sina (Carex flacca, syn. C. glauca Murray)
- turzyca siwa (Carex canescens)
- turzyca skalna (Carex rupestris)
- turzyca torfowa (Carex heleonastes in L.)
- turzyca tunikowa (Carex appropinquata Schumach, syn. paradoxa Willd.)
- turzyca wąskolistna (Carex stenophylla)
- turzyca włosowata (Carex capillaris)
- turzyca wrzosowiskowa (Carex ericetorum Pollich)
- turzyca zajęcza (Carex leporina Gooden, syn. ovalis Gooden.)
- turzyca zawsze zielona (Carex sempervirens)
- turzyca żółta (Carex flava)
Inne gatunki
- Carex morrowiiBoott – turzyca japońska
- Carex muskingumensis– turzyca muskegońska
Podział turzyc ze względu na właściwości:
Turzyce ze względu na mnogość gatunków i odmian mogą być wysokie i niskie, mogą mieć bardzo odmienny pokrój i różne wymagania pod względem wyboru stanowiska. Wśród turzyc możemy spotkać także odmiany zimozielone czy świetnie sprawdzające się w miejscach cienistych. Turzyce te lubią stanowiska dosyć wilgotne, dlatego mogą stanowić świetny element dekoracyjny brzegów oczek wodnych, stawów czy sadzawek.
Do turzyc zimozielonych zaliczamy:
– Turzycę oszimeńską (Carex oshimensis)
– Turzycę Morrowa (Carex morrowii)
– Turzycę Buchanana (Carex buchananii)
– Turzycę Graya (Carex grayi)
– Turzycę leśną (Carex sylvatica)
– Turzycę pospolitą (Carex nigra)
– Turzycę zwisłą (Carex pendula)
– Turzycę ptasie łapki (Carex ornithopoda)
Niektóre turzyce osiągają dość znaczne rozmiary, ich wysokość może dochodzić nawet 1,2 m. Należą do nich:
– Turzyca sztywna (Carex elata)
– Turzyca oścista (Carex atherodes)
– Turzyca zwisła (Carex pendula)
Turzyce średniej wielkości (40-50 cm) są również zróżnicowane pod względem wymagań glebowych i wyglądu. Miejsca wilgotne preferują :
– Turzyca leśna (Carex sylvatica)
– Turzyca cienista (Carex umbrosa)
– Turzyca palmowa (Carex muskingumensis)
– Turzyca Buchanana (Carex buchananii)
Do turzyc małych zaliczyć można :
– Turzycę oszimeńską (Care oshimensis)
– Turzycę żelazną (Carex siderosticha)
– Turzycę ptasie łapki ( Carex ornithopoda)
Ciekawe okazy ze względu na atrakcyjny wygląd:
– Turzyca oszimeńska ‘Evergold’ (Care oshimensis ‘Evergold’) – zielone liście z paskiem w środkowej części w kolorze ecru;
– Turzyca Morrowa ‘Variegata’ (Carex morrowii’Variegata’) – zielone liście z białą obwódką;
– Turzyca zwisła (Carex pendula) – o luźno i zwiewnie opadających liściach;
– Turzyca Buchanana (Carex buchananii) – o liściach o brązowym wybarwieniu;
– Turzyca ceglasta ‘Prairie Fire’ (Carex testacea ‘Prairie Fire’) – o zielonych liściach lub
rudych liściach;
– Turzyca włosista ‘Frosted Curls’ (Carex romans ‘Frosted Curls’) – tworzy włochatą czapę
o srebrnym połysku.
Kostrzewy (Festuca)
Kostrzewy (Festuca L.) występują w strefie umiarkowanej na całym świecie. W strefie międzyzwrotnikowej możemy ją spotkać na terenach górzystych. Istnieje około 450 gatunków kostrzew. Kostrzewy, podobnie jak turzyce nie są zbyt wymagające i nie potrzebują szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Mogą rosnąć w dowolnej glebie, przepuszczalnej, lekkiej i suchej. Większość z kostrzew lubi stanowiska słoneczne, jednak kostrzewa miotlasta (Festuca scoparia ) woli miejsca cieniste. Kwitnie od maja do lipca.
. W Polsce możemy spotkać kilkadziesiąt z nich :
- kostrzewa ametystowa (Festuca amethystina )
- kostrzewa barwna (Festuca picta )
- kostrzewa blada (Festuca pallens Host, synonimy: glauca auct. non Vill.)
- kostrzewa bruzdkowana (Festuca rupicola Heuff, syn: sulcata (Hack.) Nyman, F. sulcata Hack., F. valesiaca Schleich.)
- kostrzewa czarniawa (Festuca nigrescens )
- kostrzewa czerwona, k. czerwonawa (Festuca rubra s. s.)
- kostrzewa długolistna (Festuca guestphalica ex Rchb)
- kostrzewa Duvala (Festuca duvalii (St.-Yves) Stohr.
- kostrzewa Gautiera (Festuca gautieri (Hack.) K. Richt.
- kostrzewa górska (Festuca drymeia & W. D. J. Koch, syn. F. drymeja Mert. & W. D. J. Koch)
- kostrzewa karpacka (Festuca carpatica Dietr.)
- kostrzewa kosmata (Festuca villosa )
- kostrzewa kozia (Festuca rupicaprina (Hack.) A. Kern.) – antropofit zadomowiony
- kostrzewa leśna (Festuca altissima , syn.: F.silvatica (Pollich) Vill., F. silvatica Vill.)
- kostrzewa łąkowa (Festuca pratensis )
- kostrzewa makutrzańska (Festuca macutrensis Zapał.)
- kostrzewa miotlasta. k. niedżwiedzia (Festuca scoparia Kern. & Hack., syn. F. crinum-ursi hort. non Ramond ex Schrad.) – gatunek uprawiany
- kostrzewa murawowa, k. szczeciniasta (Festuca trachyphylla(Hack.) Krajina), syn. duriuscula auct.)
- kostrzewa nadmorska (Festuca salina Natho & Stohr)
- kostrzewa nibydalmacka (Festuca pseudodalmatica Krajina ex Domin)
- kostrzewa nibyowcza (Festuca pseudovina ex Wiesb., syn. F. pseudovina Hack., syn. F. valesiaca Schleich. )
- kostrzewa niska (Festuca airoides Lam., syn. F. supina Schur)
- kostrzewa nitkowata (Festuca tenuifolia , syn. F. capillata Lam.)
- kostrzewa olbrzymia (Festuca gigantea (L.) Vill.)
- kostrzewa owcza (Festuca ovina , syn. F. vulgaris (W. D. J. Koch) Hayek)
- kostrzewa piaskowa (Festuca psammophila (Hack. ex Čelak.) Fritsch)
- kostrzewa pochwiasta (Festuca vaginata & Kit. ex Willd., syn. F. vaginata Waldst. & Kit.)
- kostrzewa poleska (Festuca polesica Zapał., syn. sabulosa (Andersson) H. Lindb.)
- kostrzewa popielata, k. sina (Festuca cinerea, syn. F. glauca Lam.) – gatunek uprawiany
- kostrzewa pstra (Festuca versicolor Tausch, syn. varia Haenke auct. Fl. Pl.)
- kostrzewa rozpierzchła (Festuca diffusa )
- kostrzewa różnolistna (Festuca heterophylla )
- kostrzewa sitowata (Festuca unifaria )
- kostrzewa tatrzańska (Festuca tatrae (Czakë) Degen)
- kostrzewa trzcinowa, k. trzcinowata (Festuca arundinacea)
- kostrzewa walezyjska (Festuca valesiaca ex Gaudin, syn. F. valesiaca Schleich.)
Mimo różnorodności i dużej ilości odmian, tylko niektóre z nich zagościły w naszych ogrodach. Największym uznaniem wśród posiadaczy ogrodów cieszy się kostrzewa sina (Festuca Glauca). Jest to kępiasta, niewysoka trawa tworząca z wąskich liści kopulaste kępy. Kolor tej trawy jest srebrzysto-popielaty i ładnie komponuje się z innymi roślinami ozdobnymi.
Następną jest kostrzewa Gautiera (Festuca gautieri). Trawa ta tworzy poduszki o intensywnym zielonym kolorze.
Kostrzewa ametystowa (Festuca amethystina)– podobna do kostrzewy sinej o stalowoniebieskim kolorze. W stanie naturalnym kostrzewa ametystowa jest pod ochroną.
Kostrzewa ‘Elijah Blue’ – ma kolor niebieski.
Kostrzewa ‘Golden Toupee’ – ma kolor intensywnie żółty