W naszym poprzednim artykule przedstawiliśmy rodzaje i funkcjonalność wyniesionych rabat. Możesz o nich przeczytać tutaj. W dzisiejszym artykule dowiesz się, w jaki sposób zbudować skrzynię na warzywa. Zachęcamy do lektury!
Jaki materiał wybrać do budowy pojemnika na warzywa?
Drewno
Głównym materiałem wykorzystywanym do budowy skrzyń na warzywa są drewniane deski. Najlepsze są te z najbardziej trwałych drzew, np. dębu i sosny. Łatwo jest je pozyskać zamawiając gotowe deski o równych wymiarach, np. w tartaku. Bardzo często wykorzystuje się materiały, które można ponownie wykorzystać, np. deski z palet lub szalunków (jeżeli akurat skończyliśmy budowę domu). Skrzynie drewniane niestety są mniej trwałe, jednak ich wykonanie i ewentualna, późniejsza wymiana desek jest szybka i stosunkowo tania. Ich ogromnym atutem jest również wygląd, drewno pięknie komponuje się z roślinami, nadaje ogrodowi elegancji i estetyki. Trwałość skrzyń drewnianych to ok. 5 lat, chodź często, przy właściwym zaimpregnowaniu, dużo dłużej. Jeżeli nie mamy możliwości do samodzielnego wykonania skrzyń, możemy z powodzeniem zamówić je u stolarza lub kupić gotowe inspekty.
Beton i cegły
Wiele osób buduje donice z bloczków i płyt betonowych oraz z cegieł (murowane donice). Jest to zdecydowanie trwalsza konstrukcja w porównaniu z donicami drewnianymi, ale i droższa w wykonaniu. Donicę taką również ciężej jest zdemontować i przenieść na inne miejsce, a więc należy z namysłem wybrać jej lokalizację. Co do wyglądu, donice, np. z czerwonej cegły prezentują się wspaniale, ale już te z płyt betonowych, niestety mniej.
Wykonanie drewnianej skrzyni na warzywa – najważniejsze aspekty
Wymiary skrzyni
Wymiary skrzyni zależą są głównie od naszych wymagań i oczekiwań. Najważniejsze jest to, aby skrzynie były wygodne w użytkowaniu. Przyjmuje się, że wysokość donic powinna wynosić od 40 do 70 cm. Należy pamiętać, że im wyższe donice, tym więcej ziemi trzeba będzie w nie wsypać – ziemia ta również szybciej wysycha. Długości mogą być różne – tutaj nie ma ograniczeń, mogą być nawet kilkumetrowe. Szerokość skrzyni natomiast nie powinna przekraczać 1,2 metra, tak aby wygodnie było sięgać do środka grządki. Optymalna szerokość skrzyni to 1m.
Impregnacja i zabezpieczenie drewna
Kiedy już pozyskamy deski, łączymy je w narożnikach przy pomocy kątowników i ustawiamy na ziemi. Kolejną ważną czynnością jest impregnacja drewna, najlepiej jest ją wykonać jeszcze przed połączeniem desek. Czym zaimpregnować drewno? Niestety, nie nadają się do tego popularne chemiczne impregnaty. Toksyny w nich zawarte pod wpływem wilgoci uwalniają się do gleby i zanieczyszczają ziemię w donicy. Z tego powodu zakazane jest budowanie donic z podkładów kolejowych, które zostały nasycone środkami chemicznymi w postaci np. oleju kreozotowego. Obecnie stosowanie tego oleju, który jak się okazało jest rakotwórczy i mutagenny jest zabronione. Naturalnym środkiem konserwującym jest olej, np. lniany. Często polecany jest również pokost lniany, jednak tematem spornym jest jego naturalny skład. Olejowanie należy wykonywać okresowo, co najmniej raz w roku, niestety taki zabieg nie jest tak skuteczny jak inne. Co zatem wybrać?
Najrozsądniejszym wyjściem jest zaimpregnowanie drewna od zewnętrznej strony impregnatem, nawet chemicznym, a od strony wewnętrznej – naturalnym. Dodatkowo koniecznie należy wyłożyć donice od wewnętrznej strony grubą folią. Ochroni ona deski przed nadmierną wilgotnością, natomiast od zewnątrz drewno będzie mogło swobodnie oddychać. W roli zabezpieczenia świetnie sprawdzą się wykorzystywane w budownictwie membrany lub folie kubełkowe do izolacji. Przy mocowaniu folii warto zawinąć ją tak, aby dolne części donicy dotykające gruntu, były również nią zabezpieczone.
Na spód donicy można położyć agrowłókninę oraz siatkę metalową, aby ochronić nasze plony od nornic czy kretów.
Wypełnienie skrzyni
Kolejnym krokiem jest wypełnienie donicy. Najlepiej, aby robić to warstwowo. Dolną warstwę można wypełnić gałązkami uzyskanymi przy cięciu drzewek, jednak nie jest to konieczne. Do skrzyni wsypujemy kolejno: obornik, kompost i żyzną ziemia ogrodniczą. Kompost to podstawa warzywnika, wykorzystujemy jednak ten przynajmniej dwuletni! Jeżeli na początku nie mamy dostępu do kompostownika i obornika możemy wykonać mieszankę ziemi, np. zmieszać ziemię ogrodniczą, torf odkwaszony, próchnicę odkwaszoną itp. Jednak na kolejny rok warto wymieszać ziemię z kompostem. Podłoże powinno wymieniać się, co 4 – 5 lat, jednak, jeżeli warunki na to pozwalają, należy co roku ją zasilać w naturalne nawozy. Wymiana podłoża jest konieczna, bowiem gwarantuje lepsze warunki fitosanitarne.
Jeżeli podłoże pod skrzynią jest suche, jałowe i bardzo przepuszczalne można pokusić się o dodanie do warstwy glinianki, kolejno: glina, mieszanka torfu obojętnego z dodatkiem gliny, obornik. Dzięki temu zabiegowi ziemia będzie dłużej trzymała wilgoć i nie nagrzewała się.
Do skrzyń z krzewami owocowymi kwasolubnymi, np. borówki, warto, jako jedną z warstw wykorzystać ściółkę leśną a zamiast ziemi uniwersalnej – tą zakwaszoną.
Sianie i sadzenie
Ostatnią czynnością jest oczywiście zasianie naszych roślin. Tutaj możliwości są nieograniczone, propozycje rodzaju warzyw i owoców przedstawiliśmy w poprzednim artykule. Najważniejsze, aby stosować przedplon lub poplon oraz sadzić rośliny zgodnie z ich upodobaniami. Warto zasadzić na obrzeżach donic kwiaty, np. aksamitki i nagietki, które są naturalnymi wrogami szkodników.
Czy jesteście bliżej decyzji o wybudowaniu swojej własnej donicy na warzywa? Postaraliśmy się wyjaśnić najważniejsze czynności, które należy wykonać przy jej budowie. Mamy nadzieję, że się przydadzą – a Państwo już w następnym sezonie będą się cieszyć swoimi plonami. Pozdrawiamy i życzymy powodzenia:)
