Zielone dachy, nazywane również dachami odwróconymi, to ciekawa alternatywa dla tradycyjnej dachówki czy tarasu. To także element architektury, który może stać się oazą zieleni w dużych miastach, gdzie króluje beton, szkło i stal. To, że zielone dachy są oryginalne i piękne, nie należy nikogo przekonywać, jednak oprócz walorów estetycznych mają także znaczenie proekologiczne i praktyczne.
WYMAGANIA TECHNICZNE DLA ZIELONYCH DACHÓW
Zanim pomyślimy o zielonym dachu, należy przede wszystkim sprawdzić, czy możemy go zainstalować na naszym domu. Niezbędne jest określenie nośności dachu, ponieważ tego typu instalacja stanowi duży ciężar. W przypadku ogrodów tzw. ekstensywnych mamy do czynienia z obciążeniem ok. 200 kg/mkw, natomiast decydując się na bujne ogrody intensywne, ów ciężar może sięgać nawet 500 kg/mkw. Musimy również pamiętać, że najlepiej zakładać ogród na dach o niewielkim spadku, od 2% do max 30%. Przy większych spadkach musielibyśmy dodatkowo zabezpieczyć na ogródek, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i obciążeniami. Na dachach płaskich lub tarasach zielone dachy stanowią zielone wyspy, dające wytchnienie i jednocześnie mogące spełnić nasze marzenie dotyczące posiadania własnego ogródka. Takie zielone skupiska na dachach pochłaniają miejski hałas, zanieczyszczenia i dwutlenek węgla. Tworzą swoisty mikroklimat i mają właściwości termoizolacyjne.
Ważnym elementem zielonych dachów jest właściwy dobór hydroizolacji uwzględniający odporność na przerost systemów korzeniowych roślin i biologiczną korozję. Membrana użyta do budowy takiego dachu musi być więc trwała i szczelna w przypadku dachów płaskich i tarasów.
WARSTWY ZIELONEGO DACHU
Warstwa wegetacyjna – w zależności od gatunków roślin i sposobu ich ukorzeniania, może mieć grubość od kilku centymetrów do nawet pół metra. Warstwie tej znajduje się tłuczeń, perlit, keramzyt i torf. W sprzedaży można znaleźć ziemię przeznaczoną specjalnie do tego celu.
Warstwa filtracyjna – najczęściej stosujemy do tego celu geowłókninę odporną na działanie niskich temperatur.
Warstwa drenażowa – służy do odprowadzania nadmiaru wody. Z reguły usypujemy ją ze żwiru, grysu lub specjalnego tworzywa sztucznego. W ogrodach intensywnych warstwa ta powinna mieć grubość ok. 30 cm, w ekstensywnych do 10 cm.
Warstwa ochronna – zabezpiecza przed nieprzerastaniem korzeni.
Warstwa termo i hydroizolacyjna – zapobiega przesiąkaniu i wykonuje się ją ze specjalnej mocnej i wodoodpornej wody.
RODZAJE ZIELONYCH DACHÓW
Istnieją dwa rodzaje zielonych dachów:
Intensywne – składają się z roślin ozdobnych, mają kilka warstw technicznych, są ciężkie, dlatego wymagają wytrzymałej konstrukcji, regularnej pielęgnacji. Rośliny używane do dachów intensywnych to:
- Rośliny na skalniaki;
- Drzewa i krzewy karłowe;
- Byliny wysokie;
- Róże;
- Trawy;
- Powojniki;
- Niskie berberysy.
Przykłady: berberysy (Berberis), irgi (Cotoneaster), ligustr (Ligustrum), pięciornik krzewiasty (Potentilla fruticosa), pigwowiec (Chaenomeles), róże (Rosa) – gatunki okrywowe, tawuły (Spiraea), cisy (Taxus), jałowce (Juniperus), sosny (Pinus), aster gawędka (Aster amellus), kosaciec bródkowy (Iris barbata), mikołajek (Eryngium), nachyłek okółkowy (Coreopsis verticillata), tawułki (Astilbe), złocienie (Chrysanthemum) i rośliny cebulowe.
Ekstensywne (EGR) – są lżejsze i rośliny zajmują duży obszar, jednak o mniejszej sile wzrostu i różnorodności. Rośliny używane do dachów ekstensywnych to:
- Goździki;
- Rozchodniki;
- Skalnice;
- Irysy;
- Smagliczki;
- Niskie trawy;
- Mchy;
- Wrzosy i wrzośce;
- Macierzanka;
- Dzwonki.
Przykłady: rozchodniki i rojniki np. Sedum acre, Sedum album. Sedum hubridum, Sedum kamtschaticum, gatunki i odmiany Sempervivum, Zioła – Origanum vulgare, Salvia officinalis, Trawy i turzyce np. kostrzewy (Festca glauca, Festuca gaultieri, Festuca amethystina), strzępica sina (Koeleria glauca), turzyca pospolita (Carex nigra). Byliny i krzewinki np. aster alpejski (Aster alpinus), dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans), dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis), dzwonek karpacki (Campanula carpatica), floks szydlasty (Phlox subulata), gęsiówka alpejska (Arabis alpina), goździk kartuzek (Dianthus carthusianorum), karmnik ościsty (Sagina subulata), kosaciec niski (Iris pumila), len złocisty (Linum flavum), macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum), smagliczka skalna (Alyssum saxatile), ukwap dwupienny (Antennaria dioica), wrzos (Calluna), zawciąg nadmorski (Armeria maritima).
